مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

Mendeley  

Zotero  

Moradi M, Ashrafzadeh M R, Khosravi R, Naghipour A A. Evaluating the Effectiveness of Pretected Areas in Preserving Habitats of Caspian Snowcock (Tetraogallus caspius), as a High-Altitude Specialist Species in Iran. Iranian Journal of Applied Ecology 2023; 12 (3) :1-15
URL: http://ijae.iut.ac.ir/article-1-1189-fa.html

گونه‌های تخصصی ساکن مناطق مرتفع کوهستانی، در مقایسه با گونه‌های ساکن مناطق کم‌‌ارتفاع، با تهدیدهای بیشتری به واسطه تخریب یا تکه‌تکه‌شدن زیستگاه و تغییرات اقلیمی مواجه هستند. کبک دری خزری، از گونه‌های دارای آشیان بوم‌شناختی تخصصی و شاخص مناطق کوهستانی مرتفع است. علیرغم حساسیت بالای این گونه به تغییرات زیستگاهی و نقش آن به عنوان یک گونه چتر و یا پرچم در مناطق کوهستانی، اطلاعات اندکی در زمینه بوم‌شناسی این گونه وجود دارد. در پژوهش حاضر، با استفاده از 262 داده‌ حضور و 10 متغیر محیطی و انسانی و در چهارچوب یک رویکرد تلفیقی حاصل از پنج الگوریتم مدلسازی، پراکنش جغرافیایی این پرنده در ایران پیش‌بینی شد. بر اساس مدل تلفیقی، در حدود 96527/4 کیلـومتر مربع (حدود 5/8 درصد) از گستره کشور به‌عنوان زیستگاه مطلوب کبک دری شناسایی شـد. متغیرهای ناهمواری سطح زمین (30/02 درصد)، میانگین دمای سالیانه (29/61 درصد)، ارتفاع (18/57 درصد)، و شاخص هم‌دمایی (14/14 درصد) بیشترین مشارکت را در مدل‌سازی داشتند. به ترتیب، حدود 16/04 و 23/13 درصد از گستره زیستگاه‌های مطلوب با مناطق شکار ممنوع و مناطق حفاظت ‌شده هم‌پوشی داشت. پیشنهاد می‌‌شود اقدامات حفاظتی کارآمد، با تمرکز بر تهدیدهای احتمالی ناشی از فعالیت‌های انسانی از جمله توسعه زیرساخت‌های گردشگری، احداث جاده‌ها، چرای بی‌رویه و شکار غیرقانونی، انجام شود.