یکی از عوامل مهم در تعیین حجم درختان سرپا برای بهره‌برداری مطابق با اصول بوم‌ شناختی، انتخاب و محاسبه ضریب شکل مناسب است. در تحقیق حاضر برای دو گونه تند رشد صنوبر شرقی و دارتالاب، چهار نوع ضریب شکل شامل واقعی، طبیعی، مصنوعی و هوهنادل ارزیابی گردید. به این منظور 12 اصله درخت از هر توده در 4 طبقه قطری از 10 تا 45 سانتی‌متر به‌صورت تصادفی انتخاب و قطر برابرسینه و ارتفاع کل درختان اندازه‌گیری گردید. سپس حجم واقعی تنه هر درخت با استفاده از رابطه‌های حجم استوانه و اسمالیان تعیین و در مرحله بعد نیز ضریب شکل‌های واقعی، طبیعی، مصنوعی و هوهنادل محاسبه شد. برای بررسی وجود اختلاف آماری معنی‌دار بین روش‌های مختلف تعیین ضریب شکل، از تجزیه واریانس و برای مقایسه ضرایب با ضریب شکل واقعی از آزمون دانت استفاده شد. نتایج نشان داد در صنوبر، ضریب شکل مصنوعی (50/0) با ضریب شکل واقعی (515/0) و در دارتالاب، ضریب شکل هوهنادل (52/0) با ضریب شکل واقعی (498/0) اختلاف معنی‌داری نداشته (05/0p>) و نزدیک‌تر بودند. هم‌چنین ضریب شکل طبیعی و مصنوعی در طبقات مختلف قطری از نظر روند تغییرات با افزایش قطر تفاوتی نداشتند. در حالی‌که مقادیر ضریب شکل واقعی و هوهنادل با تغییرات قطر برابر سینه از روند تغییرات خاصی برخوردار نبودند. به‌طور کلی این تحقیق نشان می‌دهد که ضریب شکل مصنوعی می‌تواند به‌عنوان ضر‌یب شکل مناسب و کارآمد برای دو گونه مورد‌نظر در این تحقیق مورد استفاده قرار گیرد.

واژه‌های کلیدی: جنگل‌کاری، صنوبر شرقی، حجم واقعی، گونه غیر بومی، گونه تند رشد

متن کامل [PDF 209 kb]   (11606 دریافت)