مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

شناخت روابط بین گیاهان مرتعی و عوامل مؤثر بر استقرار و پایداری آنها برای مدیریت پایدار و احیاء عرصه‌های مرتعی ضروری است. بدین منظور حوضه آبخیز گنبد، به‌دلیل داشتن تنوع در پوشش گیاهی، شرایط محیطی و مدیریت‌ چرا مطالعه شد. کل حوضه به واحدهای همگونی از نظر تیپ پوشش گیاهی و ویژگی‌های محیطی تفکیک شد. در هر واحد، 3 الی 4 قاب (1*1 متر ‌مربع) مطالعه شد. ویژگی‌های زمین، کل تاج پوشش گیاهی و تاج پوشش پنج فرم رویشی (گندمیان یک‌ساله، گندمیان چندساله، پهن برگان یک‌ساله، پهن برگان چندساله و بوته‌ای)در هر قاب تعیین، و از گیاه و خاک سطحی (15-0 سانتی‌متر) در اوایل فصل پاییز 1391 نمونه‌برداری شد. با استفاده از روش TWINSPAN، گونه‌هایsp.  Silen، Centaura virgate،Astragalus verus  و Cousinia bijarensis مانند گونه‌های معرف مشخص شدند. تحلیل DCA، کل حوضه را براساس گونه‌های گیاهی معرف، تولید گندمیان چندساله و ویژگی‌های محیطی از قبیل درصد شن، رس و جهت شیب به 5 گروه اکولوژیک تفکیک کرد. براساس تحلیل گونه‌های شاخص، سه گروه مشخص گردید، که گونه‌هایAsteragalus gossypinus (001/0=P)، Taeniatherum crinitum (002/0=P) و Heteranthelium piliferum (007/0=P) در تفکیک این گروه‌ها تأثیر داشتند. گونه‌های گیاهی .Silen sp،Astragalus gossypinus ،Centaurea virgat ، Artemisa siberi و Festuca ovina نشان‌دهنده شرایط اکولوژیک محیط کوهستانی، نیمه‌استپی و استپی است. عمق ریشه دوانی این گیاهان زیاد بوده که مقاومت آنها را به خشکی بیشتر می‌کند. بنابراین نتایج نشان می‌دهد شرایط اکولوژیک برای حضور گونه‌های چندساله که وابسته به خاک سبک با نیاز آبی کم‌اند، متناسب است.