مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

درختان تحت شرایط تنش (مانند هجوم آفات)، واکنش‌های متعددی درساختار مکانی از خود نشان می‌دهند، به‌علاوه، تراکم درختان و میزان آلودگی به آفت در یک توده نیز بر روند الگوی پراکنش مؤثر است. این تحقیق با مطالعه الگوی پراکنش درختان ولیک (Crataegus monogyna) آلوده به آفت لیسه (Yponomeuta padella) در بخشی از مناطق جنگلی حوضه آبریز رودخانه بازفت انجام شد. تعداد 9 رویشگاه با آلودگی متفاوت انتخاب شدند. انتخاب رویشگاه‌ها براساس وجود آلودگی و محل قرارگیری آنها (شمالی یا جنوبی) بود. میزان آلودگی به آفت لیسه، تراکم درختان ولیک و مختصات ( Xو Y) هر درخت ثبت گردید. الگوی پراکنش در هر رویشگاه به‌وسیله شاخص Eberhart و تابع K- function به‌دست آمد. نتایج نشان داد که عامل تراکم و میزان آلودگی درختان ولیک به آفت لیسه بر روند الگوی پراکنش درختان مؤثر است، به‌طوری‌که رویشگاه‌های آلوده به آفت لیسه که درصد بالایی از درختان ولیک را به‌خود اختصاص داده بودند (تراکم بالای درختی)، از الگوی پراکنش کپه‌ای تبعیت می‌کردند. رویشگاه‌های آلوده به آفت لیسه ولی با تراکم کمتر درختان ولیک، از الگوی پراکنش تصادفی تا یکنواخت و رویشگاه‌هایی که عاری از هرگونه آلودگی به آفت لیسه بودند، بدون تأثیر عامل تراکم از الگوی پراکنش کپه‌ای تبعیت می‌کردند.