مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

Mendeley  

Zotero  

Najafifar A, Jafarian N. Investigating the Ecological Range Distribution and Environmental Factors Affecting the Distribution of Woody Species in the Zagros Forests of Ilam Province. Iranian Journal of Applied Ecology 2024; 12 (4) :57-73
URL: http://ijae.iut.ac.ir/article-1-1206-fa.html

مطالعه حاضر با هدف بررسی دامنه بوم شناختی گونه‌های چوبی و مهمترین عوامل مؤثر بر پراکنش آنها در جنگل‌های زاگرس استان ایلام انجام شد. خصوصیات فیزیکیوشیمیایی خاک و عوامل توپوگرافی در 109 قطعه نمونه دایره‌ای شکل500 مترمربعی در چهار منطقه جنگلی با دامنه ارتفاعی 2400-800 متر از سطح دریا بررسی شد. فاصله عمودی قطعات نمونه در جهت شیب برابر با 100 متر و فاصله مسیرهای نمونه‌برداری از 500 تا 1000 متر متغیر بود. دامنه پراکنش بوم شناختی بر اساس مهمترین عوامل مؤثر در پراکنش گونه‌ها محاسبه شد. نتایج نشان داد که مهمترین عوامل پراکنش گونه‌های چوبی در زاگرس عبارتند از درصد رس، پتاسیم، نیتروژن، کربن، شن، فسفر و ارتفاع از سطح دریا (متر). گونه‌های تنگرس (Amygdalus orientalis)، شن (Lonicera  nummularifolia)، دافنه (Daphnae  mucronata) محلب (Cerasus mahaleb) و کیکم (Acer monspessulanum) در ارتفاعات بالا و دارای بیشترین میزان عناصر کربن، نیتروژن، پتاسیم و فسفر بودند. بلوط ایرانی (Quercus brantii) همراه با کیکم و دافنه به ترتیب  بیشترین و بنه (Pistacia atlantica)، بادام (Amygdalus arabica) و ارژن (Amygdalus orientalis) به ترتیب کمترین مقادیر شاخص آشیان بوم شناختی را نشان دادند. به‌طور کلی نتایج نشان داد که عوامل توپوگرافی و خاکی در پراکنش گونه‌های چوبی در منطقه مورد مطالعه نقش تعیین کننده‌ای دارند.