زیستپناهها، خرد زیستگاههایی هستند که نیازمندیهای شکست خواب، جوانهزنی و استقرار نهال را فراهم کرده و خطرات جانوران بذرخوار و گیاهخوار، عوامل بیماریزا و رقابت را کاهش میدهند. زیستپناههای زنده (گیاهان پرستار) و غیرزنده در رخنمونهای سنگی شناسایی و تأثیر این زیستپناهها بر تنوعگونهای در شش سایت در امتداد گرادیان بارندگیدر شمال ایران بررسی شد. چهار گونه گیاهی غالب بهعنوان زیستپناه زنده و دو زیستپناه غیرزنده (شکاف و تختهسنگ) در نظر گرفته شد و در هر سایت ۱۰ ترانسکت 10 متری مستقر شد. در امتداد هر ترانسکت، فراوانی و درصد تاجپوشش گیاهان، خصوصیات خاک و خرداقلیم در زیست پناهها و فضای باز مجاور آن یادداشت گردید و تنوع و غنای گونهای و یکنواختی آنها محاسبه شد. نتایج نشان داد بارندگی تاثیر معنیداری بر تنوع گونهای در زیست پناههای غیرزنده زنده دارد. میزان غنا و یکنواختی در همه زیست پناهها افزایش، تنوع گونهای در زیست پناه زنده افزایش و در زیست پناه غیرزنده کاهش یافت. مقدار نیتروژن، کربن آلی، پتاسیم و رس در زیر اشکوب گیاهان پرستار نسبت به فضای باز مجاور بیشتر بود. نتایج این پژوهش نشاندهنده اهمیت بسیار زیاد زیست پناهها در حفظ تنوع گونههای گیاهی در شرایط سخت محیطهای پرتنش نظیر برونزدگیهای آهکی است.