مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

Mendeley  

Zotero  

Jafari Z, Bashari H, Borhani M. Prioritizing Rangeland Improvement Practices using Multi-Criteria Decision Making Approach . Iranian Journal of Applied Ecology 2019; 8 (2) :81-92
URL: http://ijae.iut.ac.ir/article-1-913-fa.html

انتخاب روش مناسب به‌منظور اصلاح مراتع، با توجه به در‌نظر گرفتن عوامل و معیارهای متعدد دشوار است. در تحقیق حاضر، روش‌های مختلف اصلاح مرتع در مراتع شهرستان سمیرم- استان اصفهان با استفاده از روش تحلیل تصمیم‌گیری چندمعیاره و مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور گزینه‌های رایج اصلاح مرتع در طرح‌های مرتعداری سمیرم شامل مدیریت چرای دام در مرتع، توسعه منابع آب، کپه‌کاری، قرق، ذخیره نزولات و بادام‌کاری، کوددهی و کشت مستقیم علوفه بر اساس معیارهای اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی و محیطی و زیرمعیارهای هزینه، تعارض محلی، زمان پاسخ، اجرایی بودن روش، اشتغال، تولید علوفه و اثربخشی در فضای تصمیم‌گیری چند‌معیاره مورد ارزیابی قرار گرفتند. معیارهای مورد ارزیابی با استفاده از 30 پرسش‌نامه که در اختیار متخصصان منابع طبیعی (شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی و کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری) قرار گرفت، به‌صورت حضوری و طبق روش لیکرت رتبه‌بندی شدند و سپس معیارها در هر گزینه اصلاحی در نرم‌افزارFacilitator از صفر تا یک وزن‌دهی شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که گزینه مدیریت چرای دام در مرتع با دامنه مطلوبیت 0/54 تا 0/98 و کپه‌کاری با دامنه مطلوبیت 0/6 تا 0/95 نسبت به سایر گزینه‌ها اولویت دارند. همچنین، از میان گزینه‌های اصلاحی مختلف، توسعه منابع آب با محدوده مطلوبیت 0/76-0/55 کمترین ریسک اجرایی را دارد. نتایج نشان داد که اجرای پروژه ذخیره نزولات همراه با بادام‌کاری با میزان مطلوبیت کمتر از 0/5 گزینه اصلاحی نامناسبی برای اصلاح مراتع سمیرم است.