مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

Mendeley  

Zotero  

Jafarian Z, Omidipour R, Zandi L. Effects of Altitude and Soil Properties on Alpha and Beta Diversity in Plour Rangelands of Mazandaran. Iranian Journal of Applied Ecology 2021; 10 (1) :79-92
URL: http://ijae.iut.ac.ir/article-1-1021-fa.html

تنوع¬زیستی یکی از مسائل مهم بوم‌شناختی است که پایه و اساس عملکرد اکوسیستم است. بنابراین حفظ تنوع¬زیستی برای رفاه انسان لازم و ضروری است. هدف از این پژوهش، بررسی روند تغییرات تنوع آلفا و بتا و مؤلفه‎های تنوع بتا در طول گرادیان ارتفاع در 5 طبقه ارتفاعی و همچنین تأثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر تغییرات شاخص‎های مذکور بود. در هر طبقه 20 نمونه خاک و در کل 100 نمونه از منطقه برداشت شده و ارتباط بین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی با شاخص‌های تنوع مورد بررسی قرار گرفت. تعداد گونه‌ها در 100 پلات برداشت شد و شاخص‌های تنوع آلفا و بتا در دو سطح پلات و ترانسکت در نرم‌افزار R محاسبه شد. بر اساس نتایج، کمترین میزان تنوع آلفای پلات (1/03 ± 12/47) و ترانسکت (1/06 ± 24/15) مربوط به کلاس ارتفاعی بیش از 3200 متر بود درحالی¬که کمترین مقدار تنوع بتای پلات 780 ± 11) و ترانسکت (0/44 ± 18) در کلاس ارتفاعی کمتر از 2600 متر مشاهده شد. در همه کلاس‎های ارتفاعی، بیش از 90 درصد از تغییرات تنوع بتا به‌واسطه مؤلفه روگشت گونه‏ای اتفاق افتاده و مؤلفه الگوی آشیانه‏ای سهم بسیار ناچیزی از تنوع بتا را توجیه کرد. مدل کلی (همه عوامل محیطی) تنها 11 درصد از تغییرات تنوع آلفا و 30 درصد از تغییرات تنوع بتا را توجیه نمود. این نتیجه بیانگر پیچیدگی بالای محیط و جوامع گیاهی است و به¬روشنی نشان می‏دهد که با استفاده از برخی متغیرهای محیطی نمی‏توان کل تغییرات ترکیب گیاهان را آشکار کرد.