Iranian Journal of Applied Ecology
بوم شناسي كاربردي
Iranian Journal of Applied Ecology
Agriculture
http://ijae.iut.ac.ir
1
admin
2476-3128
2476-3217
doi
fa
jalali
1392
4
1
gregorian
2013
7
1
2
3
online
1
fulltext
fa
بررسی ترجیح زیستگاهی و اندازه گروههای جبیر (Gazella bennettii) در پناهگاه حیات وحش دره انجیر یزد
Investigation on Habitat Preferences and Group Sizes of Chinkara (Gazella bennettii) in Dareh-Anjeer Wildlife Refuge, Yazd province
عمومى
General
پژوهشي
Research
جبیر (Gazella bennettii) از جمله گونههای طبقه آسیبپذیر(VU) فهرست سرخ است که اطلاعات اندکی پیرامون ویژگیهای زیستی و زیستگاهی آن در ایران وجود دارد. این مطالعه بهمدت دو سال (89-1388) به منظور تعیین ترجیح زیستگاهی و الگوی اجتماعی جبیر در پناهگاه حیاتوحش دره انجیر، به انجام رسید. بدین منظور ابتدا مرز زیستگاههای جبیر در منطقه تعیین شد، سپس تعداد 15 ترانسکت در زیستگاههای مختلف جبیر در منطقه انتخاب و هر کدام بهطور متوسط سالانه 10 مرتبه مورد پیمایش قرار گرفت. برای تهیه نقشه تیپهای زیستگاهی در نرمافزار Arc GIS، از پارامترهای شکل زمین و ساختار پوشش گیاهی استفاده شد و با بهرهگیری از شاخص انتخاب جاکوب (Jacob)، نقشه ترجیح زیستگاهی جبیر تهیه شد. همچنین از تجزیه و تحلیل برداشتهای میدانی متوسط اندازه گروه جبیر و ساختار جنسی آن در منطقه مورد مطالعه تعیین شد. نتایج این مطالعه نشان داد جبیر در پناهگاه حیاتوحش دره انجیر، کوهپایهها و دشتهای پایکوهی را نسبت به دشتهای صاف ترجیح میدهد. (شاخص انتخاب جاکوب برای کوهپایهها معادل31/0 و برای دشتهای صاف معادل 03/ - برآورد شد). این تیپ (دشتهای پایکوهی) که 25 درصد زیستگاههای جبیر را در منطقه شامل میشود، پناه، منابع آبی و سایر منابع مورد نیاز جبیر را بهتر از سایر تیپهای زیستگاهی تأمین میکند. براساس نتایج مطالعه، بیشترین فعالیت روزانه جبیر بهخصوص در فصل تابستان و پائیز، هنگام صبح و قبل از گرم شدن هوا است. همچنین متوسط اندازه گروه در منطقه مورد مطالعه، 32/0±07/2 (n=53, SE=1/17 ) و نسبت جنسی (نر به ماده)، 179/0±52/0 برآورد شد که این تفاوت بین تعداد افراد نر و ماده، معنیدار نبود.
Chinkara is classified as a vulnerable species (IUCN, 2009). Yet, there is a little information on its biological characteristics and habitat in Iran. This study focuses on the habitat preference and social pattern of this species in Dareh-Anjeer wildlife refuge in 2010-2011. We first determined habitat boundaries of Chinkara in the area. During the survey, 15 transects were located within different habitat types and each transect was observed ~10 times annually. We used landform parameters and plant structure for the habitat type layers in Arc GIS software. Then, we mapped the habitat preference of Chinkara using Jacob’s selectivity index. The group size and sex ratio was obtained by the analysis of field notes. Results of the study showed that Chinkara preferred foothills and hilly plains (Jacob’s selectivity index for foothills was estimated 0.31 and for flat plains 0.03). The foothill habitat type covering 25 percent of the Chinkara habitats in the area provides better resources such as cover and water than the other habitat types. Our results suggest that the Chinkara’s activity in summer and autumn is greatest in the early morning. The mean group size of Chinkara in the area is 2.07±0.32 (n=53, SE=1.17), sex ratio (male/female) is 0.52±0.179, and there is no significant difference between the numbers of males and females in the population.
: ترجیح زیستگاهی، شاخص جاکوب، جبیر، پناهگاه حیات وحش دره انجیر
Habitat preference, Jacob’s index, Gazella bennettii, Iran.
81
90
http://ijae.iut.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-21&slc_lang=fa&sid=1
H.
Akbari
حسن
اکبری
haenv@yahoo.com
10031947532846001330
10031947532846001330
Yes
Dept. of Environ. Sci., Agric. Sci. and Natur. Resour. Univ. of Gorgan.
گروه محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
A.
Habibipoor
اعظم
حبیبی پور
10031947532846001331
10031947532846001331
No
Yazd Provincial Office of Department of Environment.
زیستگاهها و امور مناطق اداره کل محیط زیست یزد
J.
Mousavi
سید جلال
موسوی
10031947532846001332
10031947532846001332
No
Darreh Anjir Wildlife Refuge.
پناهگاه حیات وحش دره انجیر