RT - Journal Article T1 - Ecological Niche Modeling of Mountain Vipers from the Raddei Clade in Iran, Caucasus and Eastern Turkey JF - IJAE YR - 2022 JO - IJAE VO - 11 IS - 2 UR - http://ijae.iut.ac.ir/article-1-1126-fa.html SP - 37 EP - 49 K1 - Habitat suitability modeling K1 - Niche conservatism K1 - Evolutionary flexibility K1 - Conservation planning AB - افعی‌های کوهستانی جنس مونتی‌ویپرا (Montivipera) به‌طور کلی، و گونه‌های تبار Raddei به‌طور خاص، نمونه‌های ویژه‌ای از بوم‌زادی جدید (Neo-endemism) در فلات ایران، آناتولی و قفقاز هستند. با توجه به چالش‌های پیش روی حفاظت از گونه‌های مذکور، تعیین زیستگاه‌های مطلوب آنها، به منظور اتخاذ رویکردهای حفاظتی مناسب، ضروری است. به این منظور آشیان بوم شناختی هر گونه بر اساس چهار الگوریتم مدل تعمیم یافته خطی، مدل تعمیم یافته ارتقایی، جنگل تصادفی و بیشینه بی‌نظمی مدلسازی و در قالب یک مدل اجماعی بررسی شد. همچنین، با استفاده از یک رویکرد تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، جدایی آشیان بوم‌شناختی گونه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مدل پراکنش گونه‌ها با (Area Under the Curve, AUC) و (True Skills Statistics, TSS) بالاتر از 0/9 عملکرد پیش‌بینی بالایی دارند. گونه‌های تبار Raddei الگوهای متفاوتی از اشغال آشیان بوم‌شناختی را نشان داده و بیشترین تمایز در گرادیان متغیرهای تغییرات فصلی درجه حرارت، بارش سالانه و تنوع ناهمواری‌ها دیده شد. دو گونه افعی لطیفی و افعی کوهرنگی، با وجود فاصله جغرافیایی زیاد، بیشترین میزان مشابهت و هم‌پوشی آشیان بوم‌شناختی را نشان دادند. با توجه به پراکنش و انعطاف‌پذیری تکاملی محدود افعی‌های کوهستانی در مناطق کوهستانی البرز و زاگرس، طرح‌ریزی اقدامات مدیریتی جهت کاهش عوامل تهدید کننده بقای طولانی مدت این گونه‌ها امری ضروری است. LA eng UL http://ijae.iut.ac.ir/article-1-1126-fa.html M3 10.47176/ijae.11.2.8531 ER -