TY - JOUR T1 - Comparison of Geostatistical Methods to Determine the Best Bioclimatic Data Interpolation Method for Modelling Species Distribution in Central Iran TT - مقایسه روش های زمین آمار به منظور تعیین بهترین روش درون یابی داده های زیست اقلیمی در مدل سازی پراکنش گونه های جانوری در مرکز ایران JF - IJAE JO - IJAE VL - 3 IS - 8 UR - http://ijae.iut.ac.ir/article-1-518-fa.html Y1 - 2014 SP - 55 EP - 68 KW - Interpolation KW - Cokriging KW - Bioclimatic variables KW - Distribution modeling KW - Semivariogram KW - Central Iran. N2 - شاخص‌های زیست اقلیمی که شامل روندهای سالانه، رژیم و حدود آستانه یا فاکتورهای محدود کننده محیط‌زیستی می‌باشند، از مهم-ترین متغیرهای مستقل در مدل‌های پراکنش توزیع گونه‌ها به‌شمار می‌روند. از آنجا که در اکوسیستم‌های خشک مرکز کشور، آب و دما، عوامل کنترل کننده فعالیت‌های زیستی است، بنابراین نقشه‌سازی عوامل اقلیمی در مدل‌های پراکنش گونه‌ها ضروری به‌نظر می‌رسد. در این مطالعه ابتدا نحوه استخراج 20 متغیر مهم زیست‌اقلیمی از داده‌های اقلیمی بیان شده و سپس روش وزنی معکوس فاصله، سه روش کریجینگ (کریجینگ معمولی، کریجینگ با روند خارجی، کوکریجینگ) و پنج روش توابع شعاع محور با یکدیگر مقایسه شدند. داده-های نرمال اقلیمی (2010-1950) در 26 ایستگاه سیوپتیک در مرکز کشور برای استخراج داده‌های زیست اقلیمی مورد استفاده قرار گرفت. بررسی هم‌بستگی مکانی، ناهمسان گردی و روند داده‌ها با استفاده از سه مدل نیم تغییرنمای کروی، نمایی و گوسی انجام شد و بهترین مدل با استفاده از روش ارزیابی متقاطع انتخاب شد. انتخاب مدل بهینه برای درون‌یابی متغیرهای زیست‌اقلیمی بر اساس محاسبه ریشه میانگین مربعات خطا و میانگین خطای اریب انجام گرفت. نتایج تحلیل نیم تغییرنما، مدل نمایی را بهترین مدل ریاضی برازش نیم تغییرنمای تجربی معرفی کرد. هم‌چنین مقایسه روش‌های مختلف نشان داد که بهترین روش برای درون‌یابی متغیر متوسط دمای سالانه روش کوکریجینگ و برای بارندگی سالانه IDW است. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از متغیر ارتفاع به‌عنوان متغیر کمکی نقش مهمی در بهینه کردن روش‌های درون‌یابی داده‌های اقلیمی و زیست اقلیمی دارد. M3 ER -