مهندس ابوالفضل همت‌زاده، اباذر اسمعلی‌عوری، رئوف مصطفی‌زاده، محمد گلشن، زینب حزباوی، نازیلا علائی،
دوره ۱۱، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۱ )
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی تغییرات مکانی-زمانی وضعیت اختلال در پوشش گیاهی طبیعی حوضه اهل ایمان واقع در استان اردبیل برنامه‌ریزی شده است. بدین منظور، ابتدا نقشه کاربری اراضی سه سال ۲۰۰۰، ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ از تصاویر ماهواره لندست استخراج شد. سپس هفت سنجه سیمای سرزمین (تراکم لکه، تراکم حاشیه، شاخص تکه‌شدگی، فاصله اقلیدسی نزدیک‌ترین همسایه، شاخص سرایت، نسبت محیط به مساحت و غنای لکه)، شاخص پوشش گیاهی تفاضلی نرمال شده (Normalized Difference Vegetation Index, NDVI) و تراکم جاده محاسبه شد. در نهایت شاخص اختلال (Disturbance Index, DI) از طریق مجموع حاصل‌ضرب مقادیر معیارها در وزن آن‌ها در ۱۱ زیرحوضه محاسبه شد. شاخص اختلال (DI) در پنج طبقه خیلی کم (۸۷–۰)، کم (۱۶۳–۸۸)، متوسط (۲۳۹–۱۶۴)، زیاد (۳۱۵-۲۴۰) و خیلی زیاد (۳۱۶<) طبقه‌بندی شد. بر اساس نتایج مشخص شد که از نظر کلی حوضه در سال‌های ۲۰۰۰، ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ به‌ترتیب دارای DI برابر با ۷۷/۱۷۷، ۱۷/۹۵ و ۰۷/۱۳۵ بوده که به‌ترتیب نشان‌دهنده وضعیت اختلال متوسط، کم و کم است. همان‌گونه که مشاهده می‌شود بین سه سال مورد بررسی، از نظر وضعیت اختلال تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. هم‌چنین، به‌طور کلی در بخش‌های شرق و شمال حوضه وضعیت بدتری از اختلال نسبت به بخش‌های جنوبی و مرکزی مشاهده شد.
