مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

شناخت جوامع گیاهی و عوامل اکولوژیکی موثر بر استقرار گیاهان، یکی از مهمترین مسائل مدیریت حفاظت می‌باشد که در دهه‌های اخیر مورد توجه واقع شده است. پژوهش حاضر به‌منظور شناخت و درک روابط اکولوژیک پوشش گیاهی زیستگاه پلنگان واقع در منطقه حفاظت شده آق داغ استان اردبیل، انجام شده است. به‌منظور استخراج داده‌های گونه‌ای و محیطی، در مجموع 45 پلات پوششی در طول یک ترانسکت با 1500 متر گرادیان ارتفاعی و در فواصل ارتفاعی 100 متری برداشت شد (هر ایستگاه سه پلات) و برای به‌دست آوردن میزان فراوانی پوشش هر پلات، از مقیاس عددی Braun-Blanquet استفاده شد. تنوع فلوریستیکی، ویژگی‌های فلوری و محیطی منطقه در طول شیب ارتفاعی با استفاده از رسته‌بندی  DCAو آنالیز رده‌بندی TWINSPAN مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه‌های 4گانه حاصل از TWINSPAN، درنمودارهای DCA نیز به‌راحتی قابل تشخیص می‌باشند و از نظر اکولوژیکی و ویژگی‌های گونه‌ای (غنای گونه‌ای، اشکال زیستی و پراکنش جغرافیایی) به‌وسیله آنالیز ANOVA یک طرفه، متمایز می‌گردند. براساس این آنالیز‌ها، ارتفاع و شیب مهمترین عوامل اکولوژیک تاثیرگذار بر پوشش گیاهی منطقه می‌باشند. میزان بوم‌زادی در بین کمربند‌های ارتفاعی تفاوت معنی‌داری نشان نمی‌دهد اما در عوض نسبت گونه‌های یک‌ساله و عناصری با پراکنش جغرافیایی وسیع در طول شیب ارتفاعی روند معنی‌داری را آشکار می سازند. ارتباط غنای گونه‌ای و ارتفاع همانند بسیاری از سیستم‌های کوهستانی، روندی تقریبا زنگوله‌ای شکل را نشان می‌دهد که در ارتفاع 1800 متری دارای بیشترین غنای گونه‌ای است.