حسین مددی، حسین مرادی ، سیما فاخران، مجتبی جوکار، تکتم مکی،
دوره ۳، شماره ۹ - ( ۹-۱۳۹۳ )
چکیده
یکی از مهم‌ترین اثرات جاده، ایجاد اختلال در ارتباطات آکوستیک جانوران بر اثر آلودگی صوتی است. مدل‌سازی الگوهای مکانی انتشار صوت می‌تواند در درک بهتر و پیش‌بینی نحوه اثرگذاری آلودگی صوتی بر گونه‌ها مؤثر باشد. یکی از مدل‌های مناسب جهت شبیه‌سازی نحوه انتشار صوت در اکوسیستم‌های طبیعی مدل SPreAD-GIS می‌باشد. در این تحقیق برای اولین بار در کشور از این مدل برای شبیه‌سازی انتشار صوت ناشی از کنارگذر غرب اصفهان در محدوده پناهگاه حیات‌وحش قمیشلو استفاده شده است. در این شبیه-سازی از نقشه کاربری اراضی، داده‌های هواشناسی، نقشه توپو‌گرافی و خصوصیات منابع صوتی به‌عنوان ورودی مدل استفاده گردید. نتایج حاصل از شبیه‌سازی ۵۸ خودرو که به‌طور تصادفی در طول جاده در داخل پناهگاه انتخاب شدند نشان داد که دامنه تغییرات، شدت صوت بین ۰ تا ۵/۵۲ دسی‌بل می‌باشد. در مناطقی که میزان شدت صوت کمتر از ۲۰ دسی‌بل است گونه‌های جانوری هیچ‌گونه واکنشی نشان نداده و منطقه "آرامش" برای گونه‌ها محسوب می‌شود و در مقابل مناطق با شدت صوت بیشتر به‌عنوان منطقه "تنش و واکنش" گونه‌های مورد‌مطالعه می‌باشد. مقایسه واکنش آهوی ایرانی(Gazella gazella subgutturosa) و قوچ و میش اصفهانی (Ovis orientalis isphahanica) نشان داد که میزان کناره‌گیری گونه قوچ و میش نسبت به گونه آهو کمتر می‌باشد که دلیل آن را می‌توان در نوع زیستگاه انتخابی آنها دانست.
