مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

Mendeley  

Zotero  

Mohammadabadi F, Farzam M, Ejtehadi H. Facilitation Effects of the Rangeland Shrubs Astragalus chrysostachys Boiss and Artemisia kopetdaghensis (Poljakov) Y.R.Ling on the Species Diversity, Along a Gradient of Livestock Grazing. Iranian Journal of Applied Ecology 2019; 8 (2) :17-29
URL: http://ijae.iut.ac.ir/article-1-932-fa.html

گونه‌های خاردار و اسانس‌دار موجود در مرتع می‌توانند نقش مهمی در حفاظت از تنوع زیستی گیاهان مرتعی بر عهده داشته باشند، اما در مورد نقش این بوته‌ها در سطوح مختلف چرای دام پژوهش‌های کمتری انجام شده است. در این پژوهش، اثر تسهیل بوته‌های خاردار گون (Astragalus chrysostachys Boiss.) و بوته‌های اسانس‌دار درمنه (Artemisia kopetdaghensis (Poljakov) Y.R.Ling) بر تنوع گونه‌ای بررسی شد. پنج سایت با شدت چرای بسیار کم تا خیلی شدید در مراتع بهارکیش قوچان در اردیبهشت ماه سال 1396 انتخاب شد. در هر سایت، 30 پلات زوجی در زیراشکوب گونه‌های پرستار و فضای باز مجاور آنها مستقر، و تعداد، فراوانی و درصد پوشش گونه‌های گیاهی ثبت شد. با افزایش شدت چرا شاخص‌های تنوع گونه‌ای در زیراشکوب و فضای باز کاهش یافت، ولی تنوع و غنای زیراشکوب همواره بیشتر از فضای باز بود. در اغلب شدت‌های چرا، تنوع زیراشکوب درمنه بیشتر از گون بود، اما تحت چرای بسیار شدید، اثر حفاظتی درمنه به‌شدت کاهش یافت و اثر تسهیل گون پایدار ماند. در‌نتیجه‌ در مناطق دارای چرای شدید (محل اتراق دام‌ها) گونه‌های بوته‌ای اسانس دار(درمنه) نیز در اثر چرای دام آسیب می‌بینند و گونه‌های بوته‌ای خاردار (گون و کلاه میرحسن) ممکن است اثر پرستاری خود را تا حد زیادی حفظ کنند.