محصولات آتش (دود، خاکستر و حرارت) در بسیاری از موارد به‌عنوان عاملی مهم در جوانه‌زنی برخی از گونه‌‌ها در اکوسیستم‌های تحت آتش و بدون آتش‌سوزی تأثیر دارند. بررسی این موارد به درک بهتر پویایی پوشش گیاهی کمک کرده و می‌توان از آن برای مدیریت اکولوژیکی و هم‌چنین احیا مناطق تخریب‌شده بهره برد. این مطالعه با هدف شناخت عوامل مهم مرتبط با آتش (دود، خاکستر و حرارت) بر جوانه‌زنی سه گونه بوته‌ای غالب در مراتع نیمه‌استپی ایران شامل Astragalus adscendens، Astragalus susianus و Astragalus verus انجام شد. 6 تیمار شامل تنش حرارت (60، 80 و °C120)، دوددهی بذور به‌مدت 10 دقیقه، محلول خاکستر به میزان 10 گرم بر لیتر و شاهد (بدون اعمال هیچ‌گونه تیماری) مورد آزمون قرار گرفت. بذور در ژرمیناتور با دمای 5/22-5/17 درجه سانتی-گراد و تناوب نوری 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی قرار گرفتند. نتایج، نشان دهنده پاسخ‌های متفاوت این سه گونه به محصولات آتش بود. تیمارهای دود و خاکستر تأثیر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی A. adscendens نداشتند، ولی حرارت کم (°C60) باعث افزایش درصد جوانه‌زنی و حرارت زیاد باعث کاهش معنی‌دار آن گردید (01/0P<). درصد جوانه‌زنی A. verus تحت تیمار دود نسبت به شاهد افزایش پیدا کرد، در حالی‌که بر A. susianus تأثیری نداشت. تحقیقات بیشتر در این زمینه می‌تواند اثرات مهمی برای حفاظت، مدیریت محیط‌زیست و احیای اکوسیستم در مناطق نیمه‌استپی کشور داشته باشد.

واژه‌های کلیدی: دود، خاکستر، حرارت، پویایی پوشش گیاهی، خواب بذر، Astragalus

متن کامل [PDF 1307 kb]   (3130 دریافت)