آگاهی از روند تغییرات پوشش اراضی و کاربری اراضی خصوصاً در محدوده کلان‌شهرها طی دوره‌های زمانی طولانی برای برنامه‌ریزان و مدیران به منظور ارزیابی و پیش‌بینی مشکلات ناشی از این تغییرات حائز اهمیت است. سنجش از دور به همراه متریک‌های سیمای سرزمین ابزاری مناسب برای پایش تغییرات پوشش اراضی در مناطق شهری و محدوده آن می‌باشد. کلان‌شهر اصفهان طی چند دهه اخیر به واسطه رشد و مهاجرت جمعیت و توسعه صنایع، گسترش افقی وسیعی را داشته است. هدف از این مطالعه کمی کردن الگوهای سیمای سرزمین بخش مرکزی استان اصفهان (کلان‌شهر اصفهان) با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین و بررسی تغییرات در فاصله زمانی 1369 تا 1389 است. با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و روش طبقه‌بندی نظارت شده (حداکثر احتمال)، نقشه پوشش اراضی برای این دو سال 1369و 1389 در پنج کلاس اصلی تهیه شد. به منظور کمی کردن الگو‌های سیمای سرزمین متریک‌های درصد کاربری اراضی (PLAND) ، تعداد لکه (NP)، میانگین اندازه لکه (MPS) و تراکم لکه (PD) در سطح کلاس و شاخص تنوع شانون (SHDI) ، نمایه بزرگ‌ترین لکه (LPI)، متریک نزدیک‌ترین فاصله همسایگی(MNN) و پیوستگی (CONTAG) در سطح سیمای سرزمین محاسبه شد. نتایج حاصل نشان می‌دهد که طی سال‌ها درصد کلاس شهری به بیش از دو ‌برابر رسیده است. کاهش میانگین اندازه لکه برای کلاس کشاورزی و بدون کاربری مشخص می‌کند که پدیده تخریب و تکه‌تکه‌شدگی در این کلاس‌ها بیشتر رخ‌داده است. در سطح سیمای سرزمین متریک میانگین فاصله نزدیک‌ترین همسایه و تنوع شانون افزایش و شاخص بزرگ‌ترین لکه کاهش یافته است.

واژه‌های کلیدی: رشد شهری، پوشش اراضی، الگوهای سیمای سرزمین، متریک‌های سیمای سرزمین، اصفهان

متن کامل [PDF 934 kb]   (2504 دریافت)