نحوه مدیریت مراتع بر چگونگی پایداری ساختمان و خاکدانههای خاک و درنتیجه کیفیت خاک مؤثر بوده و درنتیجه بر قابلیت فرسایش خاک نیز تأثیر دارد. این تحقیق به منظور بررسی رابطه کربن آلی خاک با میانگین وزنی قطر خاکدانهها MWD (Mean weight diameter) و مقایسه MWD با توزیع اندازه خاکدانههای موجود در خاک سطحی (صفر تا 20 سانتی متری سطح خاک) در داخل و خارج قرق و همچنین شدت های چرایی مختلف (بدون چرا، چرای متوسط و چرای شدید) در منطقه بردآسیاب فریدونشهر استان اصفهان انجام گردید. نمونهبرداری خاک به روش تصادفی طبقهبندی شده و در امتداد ترانسکت در جهت شیب انجام شد. در آزمایشگاه برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک نظیر بافت خاک، رسانایی الکتریکی EC ، کربن آلی OC ، میانگین وزنی قطر MWD و نسبت جذب سدیم SAR اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و مقایسه میانگین LSD مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آنالیز رگرسیون رابطه بسیار معنیداری α=1% بین MWD و درصد کربن آلی با ضریب تبیین 61/3 درصد نشان داد. مقایسه MWD در مناطق مورد مطالعه تفاوت معنیداری α=5% را نشان داد که افزایش MWD در داخل قرق و منطقه بدون چرا به علت افزایش کربن آلی و کاهش نسبت جذب سدیم بود. توزیع اندازه خاکدانهها در داخل و خارج قرق تفاوت معنیداری α=5% را تنها در خاکدانههای کوچکتر از 0/25 میلیمتر نشان داد و در شدتهای چرایی مختلف، منطقه بدون چرا با منطقه چرای شدید در بزرگترین دامنه اندازه خاکدانههای مورد مطالعه (خاکدانههای 8-4 میلیمتر ) و خاکدانههای کوچکتر از 0/25 میلیمتر تفاوت معنیداری (به ترتیب با α=5% و α=1% ) داشتند. نتایج نشان داد در منطقه قرق و مراتعی که به طور سبک چرا شده بودند به علت کاهش لگدکوبی توسط دام و یا افزایش کربن آلی در نتیجه افزایش لاشبرگ و یا مجموعهای از این دو علت، میزان ماکروخاکدانهها بیشتر و میکروخاکدانهها کمتر از مناطق خارج از قرق و چرای شدید بود. نتایج این تحقیق نشان داد که میتوان از وضعیت پایداری خاکدانههای خاک به عنوان شاخصی برای کیفیت و سلامت خاک و برای نشان دادن تأثیر عوامل مدیریتی بر خاک مراتع استفاده نمود.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |