مجله علمی پژوهشی بوم شناسی کاربردی

Mendeley  

Zotero  

Peykanpour Fard R, Soffianian A, Ahmadi M, Pourmanafi S. Multi-objective Zoning of Protected Areas Using MCE and MOLA Methods (Case Study: Abbasabad Wildlife Sanctuary, Isfahan Province). Iranian Journal of Applied Ecology 2024; 13 (1) :47-60
URL: http://ijae.iut.ac.ir/article-1-1220-fa.html

پهنه‌بندی مناطق تحت حفاظت راهکاری برای کاهش تعارضات بین اهداف مدیریتی متفاوت مانند حفاظت از تنوع‌زیستی به عنوان مهم‌ترین هدف و سایر اهداف فرعی نظیر بازسازی، گردشگری و کاربری پهنه‌های چندگانه و همچنین بسترسازی برای اتخاذ برنامه‌ها، اولویت‌ها و اقدامات مدیریتی می‌باشد. هدف این پژوهش، تخصیص پهنه‌های حفاظتی، بازسازی، گردشگری و چندگانه در پناهگاه حیات‌وحش عباس‌آباد با در نظر گرفتن تداخل حاصل از سایر پهنه‌ها برای چیدمان بهینه پهنه‌های به ظاهر ناسازگار، با استفاده از ارزیابی چند معیاره (Multi Criteria Evaluation, MCE) می‌باشد. در این پژوهش، برای استانداردسازی معیارها از مدل‌های فازی و برای تعیین وزن آنها از مدل وزن‌دهی بهترین-بدترین استفاده شد. نقشه‌های مطلوبیت هر کاربری بصورت مجزا با استفاده از روش میانگین وزنی مرتب شده و نقشه پهنه‌بندی با استفاده از روش تخصیص بهینه (Multi Objective Land Allocation, MOLA) اراضی تهیه گردید. براساس نتایج، مطلوبیت نهایی پهنه ها در این مطالعه بین صفر (کمترین مطلوبیت) و یک (بیشترین مطلوبیت) قرار دارد. در منطقه مورد نظر میانگین مطلوبیت پهنه‌های حفاظتی0/82، بازسازی و احیا 0/98، گردشگری 0/82 و چندگانه 0/84 بوده است. نتایج پژوهش حاضر می¬تواند به‌عنوان الگویی جهت برنامه¬ریزی و اولویت¬بندی استفاده¬های سرزمین، در مناطق تحت حفاظت، مورد توجه قرار گیرد.