هدف پژوهش حاضر تبیین روند نوسانات ذخایر کربن آلی خاک معدنی در تیپ‌های مختلف توده‌های درختان بر حسب گرادیان ارتفاعی و عوامل تأثیرگذار است. آماربرداری تصادفی با پیاده‌سازی چهار قطعه‌نمونه با ابعاد 400 متر مربع در تیپ‌های مختلف طراحی شد. نمونه‌برداری خاک در مرکز و چهارگوشه هر قطعه‌نمونه به‌صورت ترکیبی تا عمق 15 سانتیمتر انجام شد. ویژگی‌های زیست‌فیزیکی درختان به‌همراه مشخصات فیزیوگرافی زمین در هر قطعه‌نمونه اندازه‌گیری و ثبت شد. نتایج تحلیل آنوزیم یک‌طرفه حاکی از عدم تشابه ذخایر کربن آلی خاک بین توده‌های خالص و آمیخته راش (0/5≅ R) و عدم اختلاف معنی‌دار بین سایر توده‌ها بود. نتایج آزمون پرمانوآ دوطرفه نیز نشان داد که میزان ذخایر کربن آلی خاک مستقل از اثرات جهات دامنه و گرادیان ارتفاعی است. براساس نتایج حاصل از آزمون سیمپر، روند تغییرات فاکتور کربن آلی و جرم مخصوص ظاهری خاک نسبت به یکدیگر در بین توده‌ها و گرادیان ارتفاعی وارونه بوده ولی در مقایسه جفتی بین توده‌ها تقارنی مشاهده نشد. در یک نتیجه‌گیری کلی می‌توان عنوان نمود که نوسانات کربن آلی خاک در تیپ‌های مزبور مستقل از گرادیان ارتفاعی بوده و نوع تیپ، عوامل زیست‌فیزیکی و فراوانی نسبی انواع گونه‌های درختان در تغییرپذیری موجودی کربن آلی خاک توده‌های مورد پژوهش سهم بارزی نداشت.